ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးကိတိာ်ခိၣ် သဆၣ်ထီၣ် ပၢြပးတၢ်ဂ့ၢ်အကလုာ်ကလုာ်၀ဲၤကျိၤ GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒ်သိးကမၤန့ၢ်တၢ်လၢက မျၢၢ်အဂီၢ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါ
ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးကိတိာ်ခိၣ် သဆၣ်ထီၣ် ပၢြပးတၢ်ဂ့ၢ်အကလုာ်ကလုာ်၀ဲၤကျိၤ GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒ်သိးကမၤန့ၢ်တၢ်လၢက မျၢၢ်အဂီၢ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါ
The Irrawaddy, 10 Jan 2019
URL: https://www.irrawaddy.com/news/govt-office-minister-urges-gad-officials-serve-public-transparency.html
၀့ၢ်တကူၣ် - အူမ့သူၤ, ကိတိာ်ခိၣ်ဘၣ်ဃး ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢး, သဆၣ် ထီၣ်ပၢြပးတၢ်ဂ့ၢ်အကလုာ်ကလုာ်၀ဲၤကျိၤ General Administration
Department (GAD) ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒ်သိးကဆီတလဲအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဆိမိၣ် ဒီးပာ်တ့ၢ်ကွံာ်လုၢ်လၢ်လၢအလီၢ် လံၤတဖၣ် ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်မၤအမူ
အဒါအခါ, အဂ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်ကိတိာ် စံး၀ဲလီၤ.
ကိတိာ်ခိၣ် မၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖဲမုၢ်ပျဲၤနံၤ ဒီး GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်, ဒီးကီၢ်စဲၣ်ပတီၢ်လၢကခၠ့ၣ်ကီၢ်စဲၣ် ဒ်သိးကၡဲပၠးဖီ လ်စံၣ် ဒီးတၢ်ဆီတလဲ
အဂၤ ဖဲအပူၤကွံာ်သုးပဒိၣ်ဖီၣ်၀ဲၤကျိၤ တၢ်သုးက့ၤအလီၢ်ဆူ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးကိတိာ်အိၣ် ၀ံၤအလီၢ်ခံ လီၤ.
အူမ့သူၤစံး၀ဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢတၢ်သုးအလီၢ်မ့ၢ် ဒ်သိးတၢ်ကဒုးအိၣ်ထီၣ် ပၢြပးတၢ်မၤအဒ့တခါလၢ အလီၤပလိာ်ဒီးထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအကျိၤ အ ကွာ်လၢ
ထံကီၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ၀ဲ, ဒီးတၢ်ကမၤလီၤတံၢ် တၢ်ပၢတၢ် ြပးလၢအဂ့ၤ ကအိၣ်၀ဲအဂီၢ်လီၤ.
GAD အပူၤကွံာ်ဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲအီၤလၢ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤဂ့ၢ်၀ီကိတိာ် ဒီးကဲကီၢ်ပယီၤကမျၢၢ်တၢ်ပၢတၢ်ြပးအပျိၢ်ဃံ န့ၢ်အနံၣ် ၃၀ လံ လီၤ. လၢ
၂၀၀၈ ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ဘျၢသဲစးအပူၤ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကိ တိာ်မ့ၢ် ကိတိာ်သၢခါတခါလၢ ဘၣ်တၢ်ပၢဆှၢအီၤလၢသုးခိၣ်ကျၢၢ် ဖိ လၢဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်
အီၤလၢ သုးမုၢ်ဒိၣ်ခိၣ်ကျၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
GAD ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအီၤလၢ ကဆီၣ်ထွဲပဒိၣ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတၢ်မၤ, သဲစးပၢတၢ် ဒီးတၢ်ဂၢၢ်တၢ်ကျၢၤအဂီၢ်, ဒီးဒ်သိး ကမၢန့ၢ်တၢ်မၤထွဲ
ကမျၢၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂီၢ်လီၤ. အမူအဒါအကျါပၣ်ဃုာ်၀ဲ တၢ်ဘၣ်ပာ်ဖျါ ပှၤကညီနီၣ်ဂံၢ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, တၢ် ဘံၣ်တၢ်ဘၢအတၢ်ကဲထီၣ်သး,
ဒီးဂံၢ်ခီၣ်ထံးပှၤကညီိအတၢ်အိၣ်သး အဂ့ၢ်အကျိၤ, ဒီးတၢ်ဆှၢတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢအလိၣ် ဆူန့ၢ်ပၠံၣ် ဒီၣ်လီၤ.
အူမ့သူၤ နဲၣ်လီၤ၀ဲပဒိၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒ်သိးကပိာ်ထွဲ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးကိတိာ် အဖီလ်စံၣ်ဒီးတၢ်မၤကျဲတဖၣ်လီၤ.
အ၀ဲဒၣ်စံး, GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢပတီၢ်ခဲလၢာ် ကဘၣ်မၤလီၤတံၢ် ပၢြပးအကျိၤအကွာ် ကဘၣ်လဲၤသးဘျ့ဘျ့ဆှီဆှီ, တီြတၢ်, သဘျ့ဒီး
တၢ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်, ဒီးကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါခံခီပၤလီၤ.
ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကိတိာ်ခိၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါစ့ၢ်ကီး GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ အသုတဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒိၣ်ကဲၢ်ဆိးတဂ့ၤ ဘၣ်ဃးတၢ်သုး၀ဲၤ ကျိၤအလီၢ်,
ဒီးသဆၣ်ထီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကဆဲးမၤတၢ်ဒ်ညီနုၢ်အသိး ဒ်သိးကမၤလၢပှဲၤအ၀ဲသ့ၣ်မူဒါအဂီၢ်လီၤ.
အ၀ဲဒၣ်နဲၣ်လီၤအ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကမၤထွဲထီၣ် တၢ်ဘှီဘၣ်ဆီတလဲတမံၤလၢ်လၢ် ဒ်အလီၤပလိာ်ဒီး ဖီလ်စံၣ်ဒီးတၢ်နဲၣ်လီၤ အတၢ်ဆီ တလဲအ
သိးလီၤ.
GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်, ကဘၣ်အိၣ်ကတီၤအသးထီဘိ လၢကဘှါၡဲကမျၢၢ်အတၢ်လိၣ်, ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးအမူဒါလီၤဆီ မ့ၢ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်မၤ
တၢ်ဒီးကမျၢၢ်ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်, ဒီးကမျၢၢ်ပာ်အတၢ်နာ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ပူၤ အါ၀ဲအဃိလီၤ, အ၀ဲဒၣ်စံး.
ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးကိတိာ် ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤလၢပဒိၣ်လၢခဲအံၤလီၤ. ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ်, အူမ့သူၤ, ကလံၤသုးပှၤနီကဘီ ယူၤ သုးခိၣ်ဒိၣ်အိၣ်ဘှံး,
ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤဒ် ကိတိာ်ခိၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ်တနွံ, ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကိတိာ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါအဒိၣ်, လၢအမၤတၢ်ဒ် ပှၤနဲၣ်တၢ်ခိၣ်ကျၢၢ်လၢ GAD,
အူတ့ၤမၠ့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤဒ် ကိတိာ်ခိၣ်ခံဂၤတဂၤ လၢကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢး ကိတိာ်န့ၣ်လီၤ.
Department (GAD) ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒ်သိးကဆီတလဲအ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဆိမိၣ် ဒီးပာ်တ့ၢ်ကွံာ်လုၢ်လၢ်လၢအလီၢ် လံၤတဖၣ် ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်မၤအမူ
အဒါအခါ, အဂ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်ကိတိာ် စံး၀ဲလီၤ.
ကိတိာ်ခိၣ် မၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖဲမုၢ်ပျဲၤနံၤ ဒီး GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်, ဒီးကီၢ်စဲၣ်ပတီၢ်လၢကခၠ့ၣ်ကီၢ်စဲၣ် ဒ်သိးကၡဲပၠးဖီ လ်စံၣ် ဒီးတၢ်ဆီတလဲ
အဂၤ ဖဲအပူၤကွံာ်သုးပဒိၣ်ဖီၣ်၀ဲၤကျိၤ တၢ်သုးက့ၤအလီၢ်ဆူ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးကိတိာ်အိၣ် ၀ံၤအလီၢ်ခံ လီၤ.
အူမ့သူၤစံး၀ဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢတၢ်သုးအလီၢ်မ့ၢ် ဒ်သိးတၢ်ကဒုးအိၣ်ထီၣ် ပၢြပးတၢ်မၤအဒ့တခါလၢ အလီၤပလိာ်ဒီးထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအကျိၤ အ ကွာ်လၢ
ထံကီၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ၀ဲ, ဒီးတၢ်ကမၤလီၤတံၢ် တၢ်ပၢတၢ် ြပးလၢအဂ့ၤ ကအိၣ်၀ဲအဂီၢ်လီၤ.
GAD အပူၤကွံာ်ဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲအီၤလၢ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤဂ့ၢ်၀ီကိတိာ် ဒီးကဲကီၢ်ပယီၤကမျၢၢ်တၢ်ပၢတၢ်ြပးအပျိၢ်ဃံ န့ၢ်အနံၣ် ၃၀ လံ လီၤ. လၢ
၂၀၀၈ ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ဘျၢသဲစးအပူၤ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကိ တိာ်မ့ၢ် ကိတိာ်သၢခါတခါလၢ ဘၣ်တၢ်ပၢဆှၢအီၤလၢသုးခိၣ်ကျၢၢ် ဖိ လၢဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်
အီၤလၢ သုးမုၢ်ဒိၣ်ခိၣ်ကျၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
GAD ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအီၤလၢ ကဆီၣ်ထွဲပဒိၣ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတၢ်မၤ, သဲစးပၢတၢ် ဒီးတၢ်ဂၢၢ်တၢ်ကျၢၤအဂီၢ်, ဒီးဒ်သိး ကမၢန့ၢ်တၢ်မၤထွဲ
ကမျၢၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂီၢ်လီၤ. အမူအဒါအကျါပၣ်ဃုာ်၀ဲ တၢ်ဘၣ်ပာ်ဖျါ ပှၤကညီနီၣ်ဂံၢ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, တၢ် ဘံၣ်တၢ်ဘၢအတၢ်ကဲထီၣ်သး,
ဒီးဂံၢ်ခီၣ်ထံးပှၤကညီိအတၢ်အိၣ်သး အဂ့ၢ်အကျိၤ, ဒီးတၢ်ဆှၢတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢအလိၣ် ဆူန့ၢ်ပၠံၣ် ဒီၣ်လီၤ.
အူမ့သူၤ နဲၣ်လီၤ၀ဲပဒိၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒ်သိးကပိာ်ထွဲ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးကိတိာ် အဖီလ်စံၣ်ဒီးတၢ်မၤကျဲတဖၣ်လီၤ.
အ၀ဲဒၣ်စံး, GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢပတီၢ်ခဲလၢာ် ကဘၣ်မၤလီၤတံၢ် ပၢြပးအကျိၤအကွာ် ကဘၣ်လဲၤသးဘျ့ဘျ့ဆှီဆှီ, တီြတၢ်, သဘျ့ဒီး
တၢ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်, ဒီးကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢထံၣ်သ့ကွၢ်ဖျါခံခီပၤလီၤ.
ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကိတိာ်ခိၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါစ့ၢ်ကီး GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ အသုတဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒိၣ်ကဲၢ်ဆိးတဂ့ၤ ဘၣ်ဃးတၢ်သုး၀ဲၤ ကျိၤအလီၢ်,
ဒီးသဆၣ်ထီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကဆဲးမၤတၢ်ဒ်ညီနုၢ်အသိး ဒ်သိးကမၤလၢပှဲၤအ၀ဲသ့ၣ်မူဒါအဂီၢ်လီၤ.
အ၀ဲဒၣ်နဲၣ်လီၤအ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကမၤထွဲထီၣ် တၢ်ဘှီဘၣ်ဆီတလဲတမံၤလၢ်လၢ် ဒ်အလီၤပလိာ်ဒီး ဖီလ်စံၣ်ဒီးတၢ်နဲၣ်လီၤ အတၢ်ဆီ တလဲအ
သိးလီၤ.
GAD ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်, ကဘၣ်အိၣ်ကတီၤအသးထီဘိ လၢကဘှါၡဲကမျၢၢ်အတၢ်လိၣ်, ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးအမူဒါလီၤဆီ မ့ၢ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်မၤ
တၢ်ဒီးကမျၢၢ်ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်, ဒီးကမျၢၢ်ပာ်အတၢ်နာ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ပူၤ အါ၀ဲအဃိလီၤ, အ၀ဲဒၣ်စံး.
ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးကိတိာ် ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤလၢပဒိၣ်လၢခဲအံၤလီၤ. ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ်, အူမ့သူၤ, ကလံၤသုးပှၤနီကဘီ ယူၤ သုးခိၣ်ဒိၣ်အိၣ်ဘှံး,
ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤဒ် ကိတိာ်ခိၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ်တနွံ, ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကိတိာ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါအဒိၣ်, လၢအမၤတၢ်ဒ် ပှၤနဲၣ်တၢ်ခိၣ်ကျၢၢ်လၢ GAD,
အူတ့ၤမၠ့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤဒ် ကိတိာ်ခိၣ်ခံဂၤတဂၤ လၢကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢး ကိတိာ်န့ၣ်လီၤ.