ကီၢ်ပယီၤပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် သၢကရူၢ်တကရူၢ် က့ၤကဒါဆူဟံၣ် အိၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲ မၤစၢၤလၢ UNHCR
ကီၢ်ပယီၤပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် သၢကရူၢ်တကရူၢ် က့ၤကဒါဆူဟံၣ် အိၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲ မၤစၢၤလၢ UNHCR
UNHCR, 22 Feb 2019
URL: https://www.unhcr.or.th/en/news/general/pr/third-group-of-myanmar-refugees-return-home-from-thailand-with-unhcr-support
တနွံအံၤတၢ်မုၢ်လၢ်၀ဲလၢ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢကီၢ် ကၠီၣ်တဲၣ် ၅၀၀ ဂၤ ကက့ၤကဒါဆူကီၢ်ပယီၤမုၢ် ထီၣ်ကလံၤထံး ဒ်အမ့ၢ်နီၢ်ကစၢ်တၢ်သးအိၣ် တၢ်
က့ၤကဒါအကျဲတခါ လၢဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤ လၢ ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ် ဒီးကီၢ်ပယီၤ ပဒိၣ်, အိၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ UNHCR, UN ပှၤဘၣ်
ကီဘၣ်ခဲကရၢ ဒီးအသကိးပှၤမၤသကိးတၢ်ဖိက ရၢသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. အ၀ဲအံၤမ့ၢ် တၢ်က့ၤကဒါတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤသၢဘျီတဘျီ, လၢအဟ့ၣ်ထီၣ်
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ တၢ်ခွဲး တၢ်ယာ် လၢကသူၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤအ၀ဲသ့ၣ်တၢ်အိၣ်မူ လၢအ၀ဲသ့ၣ်ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ ဖဲဘၣ်စံၣ်အိၣ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အ ပူၤ လၢနံၣ်
ဆံဖှိၣ်တဖၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံလီၤ.
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲကဟးထီၣ်လၢဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲ က၀ီၤ ယဲၢ်ဘ့ၣ်လၢကီၢ်ဆၢ ဒီးကခီလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် ဆူကီၢ်ပ ယီၤကညီကီၢ်စဲၣ်ဒီးကယါကီၢ်စဲၣ်အ
ပူၤလီၤ. ကီၢ်ပယီၤ ပဒိၣ်ပပှၢ်ကတူၢ်လိာ်မုာ်အ၀ဲသ့ၣ်ဖဲကီၢ်ဆၢ၀ံၤ, ပှၤက့ၤ ကဒါတဖၣ် ကဆဲးလဲၤဆူတၢ်တူၢ်လိာ်မုာ်အလီၢ် ဖဲတၢ် ကဟ့ၣ်လီၤ
အ၀ဲသ့ၣ် တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢအပၣ်ဃုာ် ပဒိၣ်တၢ်နုာ်လီၤထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ တၢ်ဆီၣ်ထွဲလံာ်က့လဲၢ် က့, ဒီးတၢ်သမံသမိးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဖၣ်လီၤ.
လၢန့ၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ, အ၀ဲသ့ၣ်ကက့ၤကဒါဆူ အ၀ဲသ့ၣ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲ ဟံၣ်ဃီလီၢ်ကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢတၢ်အိၣ်သးဂ့ၤထီၣ် လၢကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးတၢ်လီၢ်တနီၤနီၤအဃိ, UNHCR ဆီၣ်ထွဲပဒိၣ်တီခိၣ်ရိၣ် မဲတၢ်မၤကျဲ၀ဲအံၤ စးထီၣ်လၢ ၂၀၁၆
နံၣ်လံၤလံၤ, ခီဖျိမၤစၢၤ၀ဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢအပာ်ဖျါအတၢ်သးအိၣ်ၡဲၡဲ လၢကက့ၤကဒါဆူဟံၣ်, ကက့ၤ၀ဲလၢတၢ်ပူၤတၢ်ဖျဲးဒီး ဒီးတၢ်အိၣ်ဒီးအသူး
အသ့ၣ်ဖီခိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
တချုးလၢအ၀ဲသ့ၣ်က့ၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးအ၀ဲသ့ၣ် ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤအ၀ဲသ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ကျိၤ ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်သးလၢက
က့ၤ၀ဲအလီၢ်ခီဖျိ UNHCR ဒီးအသကိးပှၤမၤသကိးတၢ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤအ၀ဲသ့ၣ် ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲ
လၢကသူၣ်လီၤဆီလီၤအသး ဖဲအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိ အခါလီၤ. တၢ်က့ၤကဒါတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢအပူၤကွံာ် လၢတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဖဲလါအီးထိဘၢၣ်
၂၀၁၆ ဒီးလါမ့ၤ ၂၀၁၈ အပူၤ, ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ၁၆၄ ဂၤ က့ၤကဒါဆူဟံၣ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်, ဒီး UNHCR ဆဲးကွၢ်စူၢ်ကယာ်အ၀ဲ သ့ၣ်တၢ်သူၣ်
လီၤဆီလီၤအသး ဒီးတၢ်ဆီတလဲသးသမူဆူခ့ခါဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ လၢကီၢ်ပယီၤန့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ် ဟံၣ်ကစၢ်ပှၤတ၀ၢ တၢ်သူၣ်လဲၢ်သးလဲၢ် လၢအတူၢ်လိာ်မုာ်ပှၤလၢက့ၤကဒါအဃိအဖီခိၣ်, UNHCR ဒီးအသကိးပှၤမၤသ
ကိးတၢ်ကရၢတဖၣ် ကဆဲးဆီၣ်ထွဲတၢ်သူၣ်လီၤဆီလီၤက့ၤသး တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအ ပၣ်ဃုာ် ခီဖျိတၢ်မၤထွဲထီၣ် တၢ်တိာ်ကျဲၤလၢအိၣ်သူၣ်လီၤအသး
လၢပှၤတ၀ၢပူၤတဖၣ်လီၤ. တၢ်မၤဒ်န့ၣ်သိးတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤမၤအီၤ ဒ်ပှၤတ၀ၢတဖုစုာ်စုာ် အတၢ်လိၣ်ဖီခိၣ်အသိး, ဒီးဘၣ်တၢ်ဆီလီၤအီၤအက့ၢ်အဂီၤ
ဒ်သိးကဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒီးဆီၣ်ထွဲ တၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူ အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်, ဒီးတၢ်ကမၤန့ၢ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ, ဒီးတၢ် ကမၤဖှံထီၣ် တၢ်ဆီၣ်သနံး
လၢတၢ်ချၢလၢအဘၣ် ပှၤတ၀ၢအတၢ်သူၣ်လီၤဆီလီၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.
"ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်မ့ၢ် ဟံၣ်ကစၢ်လၢအသူၣ်လဲၢ်သးလဲၢ်, လၢအဟ့ၣ်လီၢ်အိၣ်ကဒုလၢပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢအါနံၣ်အါလါ အတီၢ်ပူၤလီၤ. တၢ်က့ၤကဒါအတၢ်ဟူး
တၢ်ဂဲၤလၢတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ လၢအမၤအသးလီၢ်ခံကတၢၢ် မ့ၢ်ခီၣ်ခါတခါ လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သူၣ်ဆူၣ် သးဆူၣ်, လၢအမၤစၢၤပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢအဲၣ်ဒိးက့ၤ
ဆူဟံၣ်တဖၣ်, ဒ်သိးကက့ၤဘၣ်လၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ပူၤတၢ်ဖျဲး ဒီးတၢ်အသူးအ သ့ၣ်အပူၤအဂီၢ်လီၤ." James Lynch, လၢအမ့ၢ် , UNHCR’s
Regional Representative ဒီး Regional Coordinator for South-East Asia, စံး၀ဲလီၤ.
"UNHCR ကဆဲးတဲန့ၢ်တၢ်လၢ တၢ်အစၢအကလုာ်ကလုာ်အဂီၢ် လၢတၢ်ကမၤကတၢၢ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအတၢ်အိၣ်အသး လၢက တာ်ထီသး
အယံာ်အထၢ ဒီးတၢ် ဘၣ်အိၣ်လၢဒဲက၀ီၤအပူၤ လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်န့ၣ်လီၤ." လၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢကီၢ်ပယီၤ အါန့ၢ်ဒံး ၉၇,၀၀၀ ဂၤ, အိၣ်လၢ
ဒဲက၀ီၤခွံဘ့ၣ်အပူၤ လၢကၠီၣ်တဲၣ်-ပယီၤကီၢ်ဆၢ, ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အါဒၣ်တက့ၢ် မ့ၢ် ကညီဒီကရနံၣ်ကလုာ်တဖၣ်လီၤ.
က့ၤကဒါအကျဲတခါ လၢဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤ လၢ ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ် ဒီးကီၢ်ပယီၤ ပဒိၣ်, အိၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ UNHCR, UN ပှၤဘၣ်
ကီဘၣ်ခဲကရၢ ဒီးအသကိးပှၤမၤသကိးတၢ်ဖိက ရၢသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. အ၀ဲအံၤမ့ၢ် တၢ်က့ၤကဒါတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤသၢဘျီတဘျီ, လၢအဟ့ၣ်ထီၣ်
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ တၢ်ခွဲး တၢ်ယာ် လၢကသူၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤအ၀ဲသ့ၣ်တၢ်အိၣ်မူ လၢအ၀ဲသ့ၣ်ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ ဖဲဘၣ်စံၣ်အိၣ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အ ပူၤ လၢနံၣ်
ဆံဖှိၣ်တဖၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံလီၤ.
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲကဟးထီၣ်လၢဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲ က၀ီၤ ယဲၢ်ဘ့ၣ်လၢကီၢ်ဆၢ ဒီးကခီလၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် ဆူကီၢ်ပ ယီၤကညီကီၢ်စဲၣ်ဒီးကယါကီၢ်စဲၣ်အ
ပူၤလီၤ. ကီၢ်ပယီၤ ပဒိၣ်ပပှၢ်ကတူၢ်လိာ်မုာ်အ၀ဲသ့ၣ်ဖဲကီၢ်ဆၢ၀ံၤ, ပှၤက့ၤ ကဒါတဖၣ် ကဆဲးလဲၤဆူတၢ်တူၢ်လိာ်မုာ်အလီၢ် ဖဲတၢ် ကဟ့ၣ်လီၤ
အ၀ဲသ့ၣ် တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢအပၣ်ဃုာ် ပဒိၣ်တၢ်နုာ်လီၤထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ တၢ်ဆီၣ်ထွဲလံာ်က့လဲၢ် က့, ဒီးတၢ်သမံသမိးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဖၣ်လီၤ.
လၢန့ၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ, အ၀ဲသ့ၣ်ကက့ၤကဒါဆူ အ၀ဲသ့ၣ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲ ဟံၣ်ဃီလီၢ်ကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢတၢ်အိၣ်သးဂ့ၤထီၣ် လၢကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးတၢ်လီၢ်တနီၤနီၤအဃိ, UNHCR ဆီၣ်ထွဲပဒိၣ်တီခိၣ်ရိၣ် မဲတၢ်မၤကျဲ၀ဲအံၤ စးထီၣ်လၢ ၂၀၁၆
နံၣ်လံၤလံၤ, ခီဖျိမၤစၢၤ၀ဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢအပာ်ဖျါအတၢ်သးအိၣ်ၡဲၡဲ လၢကက့ၤကဒါဆူဟံၣ်, ကက့ၤ၀ဲလၢတၢ်ပူၤတၢ်ဖျဲးဒီး ဒီးတၢ်အိၣ်ဒီးအသူး
အသ့ၣ်ဖီခိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
တချုးလၢအ၀ဲသ့ၣ်က့ၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးအ၀ဲသ့ၣ် ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤအ၀ဲသ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ကျိၤ ဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်သးလၢက
က့ၤ၀ဲအလီၢ်ခီဖျိ UNHCR ဒီးအသကိးပှၤမၤသကိးတၢ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤအ၀ဲသ့ၣ် ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲ
လၢကသူၣ်လီၤဆီလီၤအသး ဖဲအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိ အခါလီၤ. တၢ်က့ၤကဒါတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢအပူၤကွံာ် လၢတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဖဲလါအီးထိဘၢၣ်
၂၀၁၆ ဒီးလါမ့ၤ ၂၀၁၈ အပူၤ, ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ၁၆၄ ဂၤ က့ၤကဒါဆူဟံၣ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်, ဒီး UNHCR ဆဲးကွၢ်စူၢ်ကယာ်အ၀ဲ သ့ၣ်တၢ်သူၣ်
လီၤဆီလီၤအသး ဒီးတၢ်ဆီတလဲသးသမူဆူခ့ခါဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ လၢကီၢ်ပယီၤန့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ် ဟံၣ်ကစၢ်ပှၤတ၀ၢ တၢ်သူၣ်လဲၢ်သးလဲၢ် လၢအတူၢ်လိာ်မုာ်ပှၤလၢက့ၤကဒါအဃိအဖီခိၣ်, UNHCR ဒီးအသကိးပှၤမၤသ
ကိးတၢ်ကရၢတဖၣ် ကဆဲးဆီၣ်ထွဲတၢ်သူၣ်လီၤဆီလီၤက့ၤသး တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအ ပၣ်ဃုာ် ခီဖျိတၢ်မၤထွဲထီၣ် တၢ်တိာ်ကျဲၤလၢအိၣ်သူၣ်လီၤအသး
လၢပှၤတ၀ၢပူၤတဖၣ်လီၤ. တၢ်မၤဒ်န့ၣ်သိးတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤမၤအီၤ ဒ်ပှၤတ၀ၢတဖုစုာ်စုာ် အတၢ်လိၣ်ဖီခိၣ်အသိး, ဒီးဘၣ်တၢ်ဆီလီၤအီၤအက့ၢ်အဂီၤ
ဒ်သိးကဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒီးဆီၣ်ထွဲ တၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူ အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်, ဒီးတၢ်ကမၤန့ၢ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ, ဒီးတၢ် ကမၤဖှံထီၣ် တၢ်ဆီၣ်သနံး
လၢတၢ်ချၢလၢအဘၣ် ပှၤတ၀ၢအတၢ်သူၣ်လီၤဆီလီၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.
"ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်မ့ၢ် ဟံၣ်ကစၢ်လၢအသူၣ်လဲၢ်သးလဲၢ်, လၢအဟ့ၣ်လီၢ်အိၣ်ကဒုလၢပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢအါနံၣ်အါလါ အတီၢ်ပူၤလီၤ. တၢ်က့ၤကဒါအတၢ်ဟူး
တၢ်ဂဲၤလၢတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ လၢအမၤအသးလီၢ်ခံကတၢၢ် မ့ၢ်ခီၣ်ခါတခါ လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သူၣ်ဆူၣ် သးဆူၣ်, လၢအမၤစၢၤပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢအဲၣ်ဒိးက့ၤ
ဆူဟံၣ်တဖၣ်, ဒ်သိးကက့ၤဘၣ်လၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ပူၤတၢ်ဖျဲး ဒီးတၢ်အသူးအ သ့ၣ်အပူၤအဂီၢ်လီၤ." James Lynch, လၢအမ့ၢ် , UNHCR’s
Regional Representative ဒီး Regional Coordinator for South-East Asia, စံး၀ဲလီၤ.
"UNHCR ကဆဲးတဲန့ၢ်တၢ်လၢ တၢ်အစၢအကလုာ်ကလုာ်အဂီၢ် လၢတၢ်ကမၤကတၢၢ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအတၢ်အိၣ်အသး လၢက တာ်ထီသး
အယံာ်အထၢ ဒီးတၢ် ဘၣ်အိၣ်လၢဒဲက၀ီၤအပူၤ လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်န့ၣ်လီၤ." လၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢကီၢ်ပယီၤ အါန့ၢ်ဒံး ၉၇,၀၀၀ ဂၤ, အိၣ်လၢ
ဒဲက၀ီၤခွံဘ့ၣ်အပူၤ လၢကၠီၣ်တဲၣ်-ပယီၤကီၢ်ဆၢ, ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အါဒၣ်တက့ၢ် မ့ၢ် ကညီဒီကရနံၣ်ကလုာ်တဖၣ်လီၤ.