ထံဂုၤကီၢ်ဂၤပှၤဘျၢနုာ်စ့ ကနုာ်လီၤမၤတၢ်အါလၢ စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလၢအစၢ်တဖၣ်

...

ထံဂုၤကီၢ်ဂၤပှၤဘျၢနုာ်စ့ ကနုာ်လီၤမၤတၢ်အါလၢ စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလၢအစၢ်တဖၣ်

The Irrawaddy, 02 Jan 2017

URL: http://www.irrawaddy.com/business/light-manufacturing-to-lead-way-in-foreign-investment.html
ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ဘျၢနုာ်စ့လိၤလိၤလၢကီၢ်ပယီၤ ၂၀၁၇ တီၢ်ပူၤ ကအါလၢစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလၢ တၢ်ထုးထီၣ်တၢ်ဖိတၢ် လံၤ
ဖဲြကၢးဖဲ ဘၣ်, ဒီး ပှၤလၢဘျၢနုာ်စ့တဖၣ် အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်ဒံးလၢ ထံကီၢ်တၢ်သူၣ်လီၤဆီလီၤတၢ်လိၣ်တၢ်လဲၤတ ပၤ,အ
ဂ့ၢ် တၢ်ကစီၣ် လၢထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ ပနံၤတၢ်မၤပှၤတ၀ၢ, စံး၀ဲလီၤ.

ထံဂုၤကီၢ်ဂၤပှၤဘျၢနုာ်စ့လၢ အဟဲအိၣ်သကိးကီၢ်ပယီၤမဟိတနံၣ် သံကွၢ်သံဒိးတၢ်ဘၣ်ဃး လီမ့ၣ်အူဂံၢ်ဘါတၢ်ဟ့ၣ် ထီၣ်,
၀ံစိာ်တီဆှၢ, ဒီးဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်, ဒီးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလၢအဒိၣ်အမုၢ်တဖၣ် အသးဃၢလၢကဘျၢလီၤ စ့, အဂ့ၢ်
ဒီးကထၢၣ်မီၣ်မီၣ်လ့, လၢအမ့ၢ် ကီၢ်ပယီၤကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤတၢ်မၤကရၢစၢဖှိၣ် ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ် နီၤခံဂၤတဂၤ, စံး
ဘၣ် The Irrawaddy န့ၣ်လီၤ.
ထံဂုၤကီၢ်ဂၤခၢၣ်စးကရၢအါဖု တဲသကိးဘၣ်ဃးခါဆူညါတၢ်ဘျၢနုာ်စ့အဂ့ၢ်, ဘၣ်ဆၣ်တအၢၣ်လီၤ၀ဲလၢကဘျၢလီၤစ့မ့ၢ်လၢ
ထံကီၢ် အတၢ်သူၣ်လီၤဆီလီၤ တၢ်လိၣ်တၢ်လဲၤအဂံၢ်ဘါစၢ်ဒံးအဃိ, အ၀ဲဒၣ်စံး၀ဲလီၤ. အ၀ဲဒၣ်တဲအါထီၣ်ဒံး၀ဲလၢ ကီၢ်မုၢ်နုာ်
ထံကီၢ်အခၢၣ် စး ဟဲအိၣ်သကိးကီၢ်ပယီၤလၢ ၂၀၁၆ တီၢ်ပူၤ အါန့ၢ်ဒံးအ့ၡၢၢ်ထံကီၢ်လၢအဂၤတဖၣ်လီၤ.

"လီမ့ၣ်အူဂံၢ်ဘါတၢ်ဟ့ၣ်ထီၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ်လၢ ပှၤကဘျၢလီၤစ့အဂီၢ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်တဲအါထီၣ်, "အ၀ဲသ့ၣ်စံးဘၣ်ပှၤ, အ
၀ဲသ့ၣ် ထုးထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ ပနဲတၢၣ်တၢ်ကပီၤတသ့ဘၣ် အဃိဒီးအ၀ဲသ့ၣ်အၢၣ်လီၤ၀ဲတသ့လၢ ကဘျၢလီၤစ့ ဘၣ်."

စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလၢ ထုးထီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤဖဲြကၢးဖဲဘၣ် - လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်တံာ်, တၢ်တ့, တၢ်ဘိၣ်ထီၣ်တၢ်မၤ cut make
pack (CMP) လၢအမ့ၢ်တၢ်ထုးထီၣ်တၢ်ကူတၢ်သိးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤတဖၣ် - လိၣ်ဘၣ်ဒၣ်ထဲပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ အဘူးအလဲစှၤ
ဒီးစဲးဖီကဟၣ်တဖၣ်အံၤအိၣ်လံလၢ စဲးဖီကဟၣ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤဘျၢလီၤစ့လၢကီၢ်အမဲရကၤ ဒီးယူရပၤထံကီၢ်တဖၣ်
သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ တၢ်ဘၣ်ဟ့ၣ်ခိသွဲဖဲြကၢးဖဲဘၣ် ခီဖျိ Generalized System of Preerences
(GSP) ခိသွဲတၢ်ဘျၢအကျိၤအကွာ်လီၤ.

ကီၢ်ပယီၤအဲၣ်ဒိး၀ဲလၢ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ဘျၢနုာ်စ့လိၤလိၤလၢ ထံကီၢ်အပူၤ ကထီၣ်ဘးအမဲရကၤဒီလၣ်အကကွဲၢ် ၆ ကထိ ဖဲလါ
မး ၡး ၃၁, ၂၀၁၇, မ့မ့ၢ်လၢအပူၤကွံာ် လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၀၁၆, ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ဘျၢနုာ်စ့လိၤလိၤအလုၢ်ပှ့ၤ အိၣ်တုၤဖဲ အမဲရကၤဒီ
လၣ်အကကွဲၢ် ၃.၆၅ ကထိ, အဂ့ၢ် တၢ်ကစီၣ်တၢ်ပာ်ဖျါလၢ ကီၢ်ပယီၤတၢ်ဘျၢနုာ်စ့ခီမၡ့ၣ် Myanmar Investment Commission
(MIC), စံး၀ဲလီၤ.

တၢ်ဘျၢနုာ်စ့ဒီးတၢ်ပၢဆှၢခီပနံၣ်တၢ်မၤ၀ဲၤကျိၤ Directorate of Investment and Company Administration (DICA) ပှၤနဲၣ်
တၢ်ခိၣ်ကျၢၢ် ဒီး MIC အနဲၢ်ရွဲၣ် အူအီၣ်နဲၣ်အူ, စံး၀ဲ, လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤ ထံဂုၤ ကီၢ်ဂၤတၢ်ဘျၢနုာ်စ့လိၤလိၤကဟဲအါထီၣ်, မ့ၢ်နာ်သ
က့တနံၣ်အံၤ တၢ်ဘျၢနုာ်စ့အလုၢ်ပှ့ၤ စှၤန့ၢ်ဒံး $1.3 billion လၢ ၂၀၁၅ ဒံးလီၤ.

လၢထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ဘျၢနုာ်စ့လိၤလိၤအကျါ, $1.9 billion မ့ၢ်လၢ၀ံစိာ်တီဆှၢ ဒီးတၢ်ဆဲးကျိၤသနၢၣ်တပၤ, $1 billion လၢတၢ်ထုး
ထီၣ်ပနံာ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤသနၢၣ်တပၤ, ဒီး $728 million လၢတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်သနၢၣ်တကပၤ လီၤ.

သနာ်က့, ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤပနံာ်တၢ်မၤအခိၣ်နၢ်တဖၣ် တနာ်၀ဲလၢတၢ်ဘျၢနုာ်စ့အလုၢ်ပှ့ၤကထီၣ်ဘး $6 billion ဆူညါ သၢလါအတီၢ်
ပူၤန့ၣ်ဘၣ်.

ဒီးကထၢၣ်စိထိ, လၢအမ့ၢ်ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ ခံဂၤတဂၤလၢ ကီၢ်ပယီၤဘုဟုကရၢစၢဖှိၣ်, စံး၀ဲ, "တၢ်ခးပနီၣ်လၢတၢ်ပာ် လီၤအီၤ တတုၤ
ထီၣ်ဘးဘၣ်, အဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်ယထံၣ်လၢ တၢ်ဆီတလဲလၢဖၠါပူၤ ကမၤသးအဒိၣ်အမုၢ်တအိၣ်နီတမံၤဘၣ် အဃိလီၤ."

အ၀ဲဒၣ်ဒုးနဲၣ်၀ဲလၢ, တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီးတၢ်ဘျၢလၢ အဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဘျၢနုာ်စ့လၢကီၢ်ပယီၤ တဟးထီၣ်နီတမံၤဘၣ်, တုၤ လၢလါအ့ ြဖ့ၣ်
ခဲကိာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဘျၢနုာ်စ့တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကသုးယံာ်သုးနီၢ်အသး တုၤလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ဟဲတုၤခဲကိာ် န့ၣ်လီၤ.

အူယဲမ့အူ, လၢအမ့ၢ် NLD မုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်ကမံးတံာ်, စံး၀ဲလၢ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတၢ်ဘျၢနုာ်စ့လိၤလိၤ အလုၢ်ပှ့ၤကထီၣ် ဘးတၢ်ခးပနီၣ် ဖဲကီၢ်ပ
ယီၤတၢ်ဘျၢနုာ်စ့ခီမၡ့ၣ် အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်ကစးထီၣ်မၤထံဂံၢ်ဘါလီမ့ၣ်အူတၢ်တိာ်ကျဲၤ လၢတၢ်ပာ်ပတုာ်ပာ်၀ဲန့ၣ် လီၤ.

"ယနၢ်ဟူလၢ FDI အတၢ်ဆှၢနုာ်တနီၤ လၢဘၣ်ထွဲထံဂံၢ်ဘါလီမ့ၣ်အူသနၢၣ် အလုၢ်ပှ့ၤကထီၣ်ဘးတုၤလၢ $2 billion ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်အိၣ်
ခိးဒံးတၢ်ပျဲလီၤ. တၢ်မ့ၢ်ဟ့ၣ်အီၤတၢ်ပျဲလၢကစးထီၣ်ဒီး, FDI အလုၢ်ပှ့ၤကထီၣ်ဘးတုၤလၢ ပဒိၣ်တၢ်ခးအပနီၣ်လီၤ." အ၀ဲစံး၀ဲလီၤ.

ဘၣ်ဆၣ်အ၀ဲဒၣ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်တၢ်, စံး၀ဲ, "တၢ်တုၤထီၣ်ဘးတၢ်ခးပနီၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဘၣ်, တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တခီမ့ၢ်, တၢ်တိာ်ကျဲၤ လၢ
တၢ်မၤအီၤ, မ့ၢ်အဘျုးအဖှိၣ်ကအိၣ်ဆံးအါ လၢကမၤစၢၤထံကီၢ်အတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂ့ၢ်လဲၣ်, အဂ့ၢ်လီၤ.