ကယါကီၢ်စဲၣ် ထံၣ်တၢ်အါထီၣ်လၢ FDI, တၢ်သးစဲလၢတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးသနၢၣ်
ကယါကီၢ်စဲၣ် ထံၣ်တၢ်အါထီၣ်လၢ FDI, တၢ်သးစဲလၢတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးသနၢၣ်
Myanmar Times, 12 Jul 2018
URL: https://www.mmtimes.com/news/kayah-state-sees-rising-fdi-interest-agriculture-sector.html
ပှၤဘျၢလီၤစ့အတၢ်သးစဲလၢ တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးဒီးတၢ်ဘုၣ်တၢ်ဖီၣ်လၢကယါကီၢ် စဲၣ်အါထီၣ်, ဖဲအပူၤကွံာ်နံၣ်တဖၣ်လီၤ, ဒီၢ်မ့ၤမၠိစီၤ, လၢအမ့ၢ်ကယါကီၢ်စဲၣ်တၢ်ဘျၢလီၤစ့ကမံးတံာ် အနဲၢ်ရွဲၣ်, စံးဘၣ် The Myanmar Times တၢ်ကစီၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်တကတီၢ်ဃီ ကယါကီၢ်စဲၣ်ထံၣ်အါထီၣ် ကီၢ်ချၢတၢ်ဘျၢလီၤစ့လိၤ လိၤ foreign direct investments (FDI) န့ၣ်လီၤ. တနံၣ်အံၤအခီၣ်ထံး De Heus Myanmar, လၢအမ့ၢ်ခီပနံၣ်ထုးထီၣ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတၢ်အီၣ် အိၣ်သူၣ် လီၤအသးလၢကီၢ်နဲသလဲၣ်, စးထီၣ်အိးထီၣ်အတၢ်မၤခံခါတခါလၢ ကယါ ကီၢ်စဲၣ်အပူၤလီၤ. ကီၢ်ပူၤပှၤဘျၢလီၤစ့ ဒုးနဲၣ်အတၢ်သးစဲလၢ တၢ်မၤသနၢၣ် အပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အူငွ့ၤထိ, လၢအမ့ၢ်ပှၤဒုးအိၣ်ထီၣ် Genius Shan Highlands Coffee, လၢအဆှၢဆါခီဖံၣ်ဆူကီၢ်ချၢ, စံး၀ဲလၢအ၀ဲဒၣ်တိာ်ပာ်၀ဲ လၢကအိးထီၣ် ခီဖံၣ်ကျီးလၢကယါကီၢ်စဲၣ်အပူၤ လၢတနံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် လီၤ.
ဟီၣ်က၀ီၤပဒိၣ် မၤဆူၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးအတၢ်ကျဲးစၢးလၢကထုးန့ၢ် ကီၢ်ချၢတၢ်ဘျၢလီၤစ့လိၤလိၤ ဆူကယါမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်လၢအဂၤတ ဖၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်ကွၢ်စိလၢအဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲတၢ်မၤကယါတၢ်ဘျၢလီၤစ့တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သကိးဖဲလါမ့ၤ၀ံၤအလီၢ်ခံ, ကီၢ်စဲၣ်ဒိးန့ၢ်တၢ်ဃ့ ထီၣ်လၢကီၢ်ချၢပှၤဘျၢလီၤစ့တဖၣ် လၢကသူၣ်ထီၣ်တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူအလီၢ်, တၢ်ထုးထီၣ်လၢၢ်ဖျါကလၤ, တမှံၤတၢ်ဟဲဟးတၢ်မၤ, ဟိၣ် ထဲလ်တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ, ဃုာ်ဒီးတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးသနၢၣ်န့ၣ်လီၤ, အဂ့ၢ် ဒီၢ်မ့ၤမၠိစီၤစံး၀ဲလီၤ.
တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အသီလၢကယါကီၢ်စဲၣ်အဂီၢ်, လၢအဒိးန့ၢ်ကီၢ်ချၢတၢ်ဘျၢလီၤစ့လိၤလိၤထဲ ၂.၅ ကကွဲၢ်ဒီ လၣ်လၢတၢ်တိာ်ကျဲၤတခါဧိၤ လၢလါယနူၤအါရံၤ ၁၉၈၈ ဒီးလါအီကူး ၂၀၁၇ အဘၢၣ် စၢၤန့ၣ်လီၤ, DICA စံး၀ဲလီၤ.
အဆၢကတီၢ်တကတီၢ်ဃီ, ကီၢ်ပူၤခီပနံၣ်ထဲသၢခါဧိၤ ဘျၢလီၤအစ့လီၤလၢ K181 billion လၢကီၢ်စဲၣ်အူၤန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်တကတီၢ်ဃီ ကယါကီၢ်စဲၣ်ထံၣ်အါထီၣ် ကီၢ်ချၢတၢ်ဘျၢလီၤစ့လိၤ လိၤ foreign direct investments (FDI) န့ၣ်လီၤ. တနံၣ်အံၤအခီၣ်ထံး De Heus Myanmar, လၢအမ့ၢ်ခီပနံၣ်ထုးထီၣ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတၢ်အီၣ် အိၣ်သူၣ် လီၤအသးလၢကီၢ်နဲသလဲၣ်, စးထီၣ်အိးထီၣ်အတၢ်မၤခံခါတခါလၢ ကယါ ကီၢ်စဲၣ်အပူၤလီၤ. ကီၢ်ပူၤပှၤဘျၢလီၤစ့ ဒုးနဲၣ်အတၢ်သးစဲလၢ တၢ်မၤသနၢၣ် အပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အူငွ့ၤထိ, လၢအမ့ၢ်ပှၤဒုးအိၣ်ထီၣ် Genius Shan Highlands Coffee, လၢအဆှၢဆါခီဖံၣ်ဆူကီၢ်ချၢ, စံး၀ဲလၢအ၀ဲဒၣ်တိာ်ပာ်၀ဲ လၢကအိးထီၣ် ခီဖံၣ်ကျီးလၢကယါကီၢ်စဲၣ်အပူၤ လၢတနံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် လီၤ.
ဟီၣ်က၀ီၤပဒိၣ် မၤဆူၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးအတၢ်ကျဲးစၢးလၢကထုးန့ၢ် ကီၢ်ချၢတၢ်ဘျၢလီၤစ့လိၤလိၤ ဆူကယါမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်လၢအဂၤတ ဖၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်ကွၢ်စိလၢအဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲတၢ်မၤကယါတၢ်ဘျၢလီၤစ့တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သကိးဖဲလါမ့ၤ၀ံၤအလီၢ်ခံ, ကီၢ်စဲၣ်ဒိးန့ၢ်တၢ်ဃ့ ထီၣ်လၢကီၢ်ချၢပှၤဘျၢလီၤစ့တဖၣ် လၢကသူၣ်ထီၣ်တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူအလီၢ်, တၢ်ထုးထီၣ်လၢၢ်ဖျါကလၤ, တမှံၤတၢ်ဟဲဟးတၢ်မၤ, ဟိၣ် ထဲလ်တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီ, ဃုာ်ဒီးတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးသနၢၣ်န့ၣ်လီၤ, အဂ့ၢ် ဒီၢ်မ့ၤမၠိစီၤစံး၀ဲလီၤ.
တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အသီလၢကယါကီၢ်စဲၣ်အဂီၢ်, လၢအဒိးန့ၢ်ကီၢ်ချၢတၢ်ဘျၢလီၤစ့လိၤလိၤထဲ ၂.၅ ကကွဲၢ်ဒီ လၣ်လၢတၢ်တိာ်ကျဲၤတခါဧိၤ လၢလါယနူၤအါရံၤ ၁၉၈၈ ဒီးလါအီကူး ၂၀၁၇ အဘၢၣ် စၢၤန့ၣ်လီၤ, DICA စံး၀ဲလီၤ.
အဆၢကတီၢ်တကတီၢ်ဃီ, ကီၢ်ပူၤခီပနံၣ်ထဲသၢခါဧိၤ ဘျၢလီၤအစ့လီၤလၢ K181 billion လၢကီၢ်စဲၣ်အူၤန့ၣ်လီၤ.