ထံဂုၤကီၢ်ဂၤအတၢ်ရ့လိာ် - မ့ၢ်တၢ်အလိၣ်နီၢ်ကီၢ်လၢ တၢ်ကသူၣ်ထီၣ်ထံကီၢ်အဂီၢ်
ထံဂုၤကီၢ်ဂၤအတၢ်ရ့လိာ် - မ့ၢ်တၢ်အလိၣ်နီၢ်ကီၢ်လၢ တၢ်ကသူၣ်ထီၣ်ထံကီၢ်အဂီၢ်
Myanmar Times, 16 Jun 2017
URL: http://www.mmtimes.com/index.php/special-features/educentre/26428-international-relations-compulsory-for-nation-building.html
ပှၤကိးဂၤဒဲးကအၢၣ်လီၤထွဲ၀ဲဒီး တၢ်ကတိၤလၢ ထံကီၢ်တဘ့ၣ် အကီၢ်ပူၤကီၢ်ချၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲး မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢထံကီၢ် အ၀ဲန့ၣ်အတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ်လီၤ. ထဲလၢအိၣ်ဒီး ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအကျိၤအကွာ်လၢ
အဂ့ၤ ဒီးထံဂုၤကီၢ်ဂၤ အတၢ်ရ့လိာ်, ထံ ကီၢ်အမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်ကဆူၣ်၀ဲ, ဒီးထံကီၢ်ကလဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲ ဒီးထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် ကသူၣ်ဖှံသးညီ ဒီးအီၣ်ကုၤအီၣ်ပှဲၤ၀ဲလီၤ.
ထံဖိကီၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်, ဒ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်သနၢၣ်အသိး ကဘၣ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်လၢ ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအပူၤ, ကဘၣ်ကွၢ်ဃုကျဲလၢကမၤ ဘျုးမၤဖှိၣ်အ၀ဲသ့ၣ် အပှၤတ၀ၢဒီးအထံအကီၢ်ဒီတခါညါလီၤ. လၢတၢ်အံၤအဃိ, ထံဖိ
ကီၢ်ဖိတဖၣ်ကဘၣ်နၢ်ပၢၢ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲး ဒီး ကနၢ်ပၢၢ်ဂ့ၤ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤအတၢ်ရ့လိာ်စံးတၢ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤန့ၣ်လီၤ.
ြဖၣ်စ့ၣ်အမီၣ်သီ ဒီးပှၤကွၢ်ဆိကမိၣ်ထံဆိကမိၣ်ဆးတၢ် Joseph de Maistre (1753-1821) အတၢ်ကတိၤတထံၣ် လၢတၢ်ကွဲး ကျိးလၢကိၤလၤ၀ါအကျိာ်မ့ၢ်၀ဲ, "ပှၤကိးကလုာ်ဒဲး ဒိးန့ၢ်ပဒိၣ်လၢ ြကၢးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်
န့ၣ်လီၤ." တၢ်အ၀ဲအံၤ ဖျါၡဲမးလၢအဲၣ်ဒိးစံး၀ဲ, ကမျၢၢ်အတၢ်နၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃးထံရူၢ်ကီၢ်သဲး အပတီၢ်ဒံးထီ, တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢအ၀ဲသ့ၣ် ကဃုထၢ ထီၣ်ပဒိၣ်လၢအဂ့ၤ အိၣ်ဒံးအါလီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိး, ကၠိဖိ မ့တမ့ၢ် ပှၤတဂၤဂ့ၤတဂၤဂ့ၤ လၢအသးစဲထံရူၢ်ကီၢ်သဲး ဒီးတၢ်သူၣ်ထီၣ်ထံကီၢ်, ြကၢးမၤလိထံဂုၤကီၢ်ဂၤအတၢ် ရ့လိာ် International Relations (IR) အလံာ်ဒ်အမ့ၢ် လံာ်လၢကဘၣ်မၤလိ၀ဲတဘ့ၣ်လီၤ.
အဂ့ၤ ဒီးထံဂုၤကီၢ်ဂၤ အတၢ်ရ့လိာ်, ထံ ကီၢ်အမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ်ကဆူၣ်၀ဲ, ဒီးထံကီၢ်ကလဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲ ဒီးထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် ကသူၣ်ဖှံသးညီ ဒီးအီၣ်ကုၤအီၣ်ပှဲၤ၀ဲလီၤ.
ထံဖိကီၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်, ဒ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်သနၢၣ်အသိး ကဘၣ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်လၢ ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးအပူၤ, ကဘၣ်ကွၢ်ဃုကျဲလၢကမၤ ဘျုးမၤဖှိၣ်အ၀ဲသ့ၣ် အပှၤတ၀ၢဒီးအထံအကီၢ်ဒီတခါညါလီၤ. လၢတၢ်အံၤအဃိ, ထံဖိ
ကီၢ်ဖိတဖၣ်ကဘၣ်နၢ်ပၢၢ်ထံရူၢ်ကီၢ်သဲး ဒီး ကနၢ်ပၢၢ်ဂ့ၤ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤအတၢ်ရ့လိာ်စံးတၢ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤန့ၣ်လီၤ.
ြဖၣ်စ့ၣ်အမီၣ်သီ ဒီးပှၤကွၢ်ဆိကမိၣ်ထံဆိကမိၣ်ဆးတၢ် Joseph de Maistre (1753-1821) အတၢ်ကတိၤတထံၣ် လၢတၢ်ကွဲး ကျိးလၢကိၤလၤ၀ါအကျိာ်မ့ၢ်၀ဲ, "ပှၤကိးကလုာ်ဒဲး ဒိးန့ၢ်ပဒိၣ်လၢ ြကၢးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်
န့ၣ်လီၤ." တၢ်အ၀ဲအံၤ ဖျါၡဲမးလၢအဲၣ်ဒိးစံး၀ဲ, ကမျၢၢ်အတၢ်နၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃးထံရူၢ်ကီၢ်သဲး အပတီၢ်ဒံးထီ, တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢအ၀ဲသ့ၣ် ကဃုထၢ ထီၣ်ပဒိၣ်လၢအဂ့ၤ အိၣ်ဒံးအါလီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိး, ကၠိဖိ မ့တမ့ၢ် ပှၤတဂၤဂ့ၤတဂၤဂ့ၤ လၢအသးစဲထံရူၢ်ကီၢ်သဲး ဒီးတၢ်သူၣ်ထီၣ်ထံကီၢ်, ြကၢးမၤလိထံဂုၤကီၢ်ဂၤအတၢ် ရ့လိာ် International Relations (IR) အလံာ်ဒ်အမ့ၢ် လံာ်လၢကဘၣ်မၤလိ၀ဲတဘ့ၣ်လီၤ.