တလၢၤသဝီဖိတဖၣ်ထီဒါဝဲ Toyo-Thai လၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်
တလၢၤသဝီဖိတဖၣ်ထီဒါဝဲ Toyo-Thai လၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်
Myanmar Times, 06 May 2015
URL: http://www.mmtimes.com/index.php/national-news/14307-no-coal-no-toyo-thai-mon-villagers-rally-against-plant.html
ကီၢ်ပဒိၣ်ဒီးထံဂုၤကီၢ်ဂၤပှၤဘျၢလီၤစ့သ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်တိာ်ကျဲၤသဃဲၤလၢကသူၣ်ထီၣ်လၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်အံၤဒုးကဲထီၣ်တၢ်လီၤမုၢ်
လီၤဖးလၢတလၢၤကီၢ်စဲၣ်အပူၤပှၤလီၢ်ကဝီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.ဖဲအပူၤကွံာ်တနံၤပှၤသဝီဖိ(၆၀၀၀)ဂၤဃၣ်ဃၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သကိးအသးဒ်သိးက
ထီဒါဝဲတၢ်တိာ်ကျဲၤဖဲအါဒံသဝီ(ယံၤလိာ်အသးဒီးယ့(၁၀)ကံလိမံထၢၣ်)န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ကသူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်ဝဲဂံၢ်သဟီၣ်စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်အဂီၢ်(ToyoThai),ယပၣ်ခီပနံာ်လၢအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အံၤမၤတၢ်
အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဆဲးလီၤစုမုၢ်ကျၢၢ်ဒီးကီၢ်ပဒိၣ်ဖဲလါအ့ၣ်ြဖ့ၣ်ထီၣ်(၉)သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
ဒ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအိၣ်ဝဲဒၣ်ဒီးထံဂံၢ်သဟီၣ်ကိတိာ်ဝဲၤကျိၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤအသိး(Toyo-Thai)ခီပနံာ်ကသူၣ်ထီၣ်ဝဲလၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်
တၢ်မၤလီၢ်လၢအထုးထီၣ်ဂံၢ်သ(၆၄၀)(megawatt)မဲးကဝၣ်န့ၣ်လီၤ.ခီပနံာ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်အဂီၢ်တၢ်ကဘၣ်ဘျၢလီၤ
စ့ပာ်ဖှိၣ်ခဲလၢာ်(၂.၈)ဘံလယၢၣ်ဒီလၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကိၤမ့အီၤထူပှၤမၤတၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်ကတီၤန့ဆၢၣ်ခိၣ်ဃၢၤ(MATA)စံးဝဲဒၣ်လၢခီပနံာ်အံၤဒီးကီၢ်ပဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်တအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ဖျါဖျိးဖျိးဖျါဖျါဘၣ်
ဃးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤဒီးပှၤလီၢ်ကဝီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲအပူၤကွံာ်တသီပှၤလီၢ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ်ထီဒါဝဲလၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်ခီဖျိတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါအလံာ်ဘ့ၣ်ဘၣ်လၢအစံးဝဲ,
“တၢ်တတူၢ်လိာ်လၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်ဒီး(Toyo-Thai )ခီပနံာ်ဘၣ်-ကတီၤသကိးပန့ဆၢၣ်ခိၣ်ဃၢၤတက့ၢ်.”
တၢ်စံးစ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢတလၢၤကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဆီၣ်ထွဲဝဲပှၤလီၢ်ကဝီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်ဖဲတၢ်ပူထီၣ်လီ
ထီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.တလၢၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲးပၣ်တံၣ်တဖၣ်,ဒီကလုာ်ကရၢမၤသကိးတၢ်လၢဒံၣ်မိၣ်ြခ့ၣ်စံၣ်အဂီၢ်ဒီးကမျၢၢ်ပှၤတဝၢတၢ်ကရၢကရိဖဲယ့ကီၢ်
ဆၣ်တဖၣ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဝဲဖဲတၢ်ပူထီၣ်လီထီၣ်တၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
အူအီၤနဲၤအူလၢအမ့ၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အပှၤမၤတၢ်ဖိလၢခၠီစိၤကီၢ်ဆၣ်စံးဝဲ“ကီၢ်ပဒိၣ်ြကၢးဒိကနၣ်ဝဲပှၤကမျၢၢ်န့ၣ်လီၤ.အဝဲသ့ၣ်တအဲၣ်ဒိးဝဲလၢၢ်သွဲၣ်လးတၢ်
တိာ်ကျဲၤဖဲအဝဲသ့ၣ်အဟီၣ်ကဝီၤအပူၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
အဝဲစံးဝဲ“ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်ပှ့ၤန့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်အံၤအခါအဝဲသ့ၣ်စံးဘၣ်ပှၤအိၣ်ဆိးဖဲလီၢ်ကဝီၤအပူၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်အံၤတၢ်ကသူအီၤ
လၢညၣ်ဒီးသဒီၣ်ကမါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်လၢခံက့ၤအဝဲသ့ၣ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါလီၤဝဲဒၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်အၢၣ်လီၤဒီး(Toyo-Thai)ခီပနံာ်န့ၣ်
လီၤ.ယဆိကမိၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်အံၤတတီတလိၤဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
အူကၠီၤသူၤလၢအမ့ၢ်ကၠိလီသဝီ(NLD)ဝဲၤဒ့အနဲၢ်ရွဲၢ်စံးဝဲတၢ်ကဟ့ၣ်လီၤလီမ့ၣ်အူအဂီၢ်ကီၢ်ပဒိၣ်လိၣ်ဘၣ်ဃုထံၣ်န့ၢ်ကျိၤကျဲလၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်အအံၤတ
က့ၢ်လီၤ.ဂံၢ်သဟီၣ်အဂီၢ်စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်အံၤမၤဘၣ်အၢဘၣ်သီထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်,ကလံၤဒီးထံဖဲပဟီၣ်ကဝီၤအပူၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
လီၤဖးလၢတလၢၤကီၢ်စဲၣ်အပူၤပှၤလီၢ်ကဝီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.ဖဲအပူၤကွံာ်တနံၤပှၤသဝီဖိ(၆၀၀၀)ဂၤဃၣ်ဃၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သကိးအသးဒ်သိးက
ထီဒါဝဲတၢ်တိာ်ကျဲၤဖဲအါဒံသဝီ(ယံၤလိာ်အသးဒီးယ့(၁၀)ကံလိမံထၢၣ်)န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ကသူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်ဝဲဂံၢ်သဟီၣ်စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်အဂီၢ်(ToyoThai),ယပၣ်ခီပနံာ်လၢအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အံၤမၤတၢ်
အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဆဲးလီၤစုမုၢ်ကျၢၢ်ဒီးကီၢ်ပဒိၣ်ဖဲလါအ့ၣ်ြဖ့ၣ်ထီၣ်(၉)သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
ဒ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအိၣ်ဝဲဒၣ်ဒီးထံဂံၢ်သဟီၣ်ကိတိာ်ဝဲၤကျိၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤအသိး(Toyo-Thai)ခီပနံာ်ကသူၣ်ထီၣ်ဝဲလၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်
တၢ်မၤလီၢ်လၢအထုးထီၣ်ဂံၢ်သ(၆၄၀)(megawatt)မဲးကဝၣ်န့ၣ်လီၤ.ခီပနံာ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်အဂီၢ်တၢ်ကဘၣ်ဘျၢလီၤ
စ့ပာ်ဖှိၣ်ခဲလၢာ်(၂.၈)ဘံလယၢၣ်ဒီလၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကိၤမ့အီၤထူပှၤမၤတၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်ကတီၤန့ဆၢၣ်ခိၣ်ဃၢၤ(MATA)စံးဝဲဒၣ်လၢခီပနံာ်အံၤဒီးကီၢ်ပဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်တအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ဖျါဖျိးဖျိးဖျါဖျါဘၣ်
ဃးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤဒီးပှၤလီၢ်ကဝီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲအပူၤကွံာ်တသီပှၤလီၢ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ်ထီဒါဝဲလၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်ခီဖျိတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါအလံာ်ဘ့ၣ်ဘၣ်လၢအစံးဝဲ,
“တၢ်တတူၢ်လိာ်လၢၢ်သွဲၣ်လးစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်ဒီး(Toyo-Thai )ခီပနံာ်ဘၣ်-ကတီၤသကိးပန့ဆၢၣ်ခိၣ်ဃၢၤတက့ၢ်.”
တၢ်စံးစ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢတလၢၤကလုာ်ဒူၣ်ဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဆီၣ်ထွဲဝဲပှၤလီၢ်ကဝီၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်ဖဲတၢ်ပူထီၣ်လီ
ထီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.တလၢၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲးပၣ်တံၣ်တဖၣ်,ဒီကလုာ်ကရၢမၤသကိးတၢ်လၢဒံၣ်မိၣ်ြခ့ၣ်စံၣ်အဂီၢ်ဒီးကမျၢၢ်ပှၤတဝၢတၢ်ကရၢကရိဖဲယ့ကီၢ်
ဆၣ်တဖၣ်နုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဝဲဖဲတၢ်ပူထီၣ်လီထီၣ်တၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
အူအီၤနဲၤအူလၢအမ့ၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အပှၤမၤတၢ်ဖိလၢခၠီစိၤကီၢ်ဆၣ်စံးဝဲ“ကီၢ်ပဒိၣ်ြကၢးဒိကနၣ်ဝဲပှၤကမျၢၢ်န့ၣ်လီၤ.အဝဲသ့ၣ်တအဲၣ်ဒိးဝဲလၢၢ်သွဲၣ်လးတၢ်
တိာ်ကျဲၤဖဲအဝဲသ့ၣ်အဟီၣ်ကဝီၤအပူၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
အဝဲစံးဝဲ“ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်ပှ့ၤန့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်အံၤအခါအဝဲသ့ၣ်စံးဘၣ်ပှၤအိၣ်ဆိးဖဲလီၢ်ကဝီၤအပူၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်အံၤတၢ်ကသူအီၤ
လၢညၣ်ဒီးသဒီၣ်ကမါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်လၢခံက့ၤအဝဲသ့ၣ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါလီၤဝဲဒၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်အၢၣ်လီၤဒီး(Toyo-Thai)ခီပနံာ်န့ၣ်
လီၤ.ယဆိကမိၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်အံၤတတီတလိၤဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
အူကၠီၤသူၤလၢအမ့ၢ်ကၠိလီသဝီ(NLD)ဝဲၤဒ့အနဲၢ်ရွဲၢ်စံးဝဲတၢ်ကဟ့ၣ်လီၤလီမ့ၣ်အူအဂီၢ်ကီၢ်ပဒိၣ်လိၣ်ဘၣ်ဃုထံၣ်န့ၢ်ကျိၤကျဲလၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်အအံၤတ
က့ၢ်လီၤ.ဂံၢ်သဟီၣ်အဂီၢ်စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤလီၢ်အံၤမၤဘၣ်အၢဘၣ်သီထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်,ကလံၤဒီးထံဖဲပဟီၣ်ကဝီၤအပူၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.